امروز بعد از سه دهه می فهمیم که شاید در پاسخ شاه که می گفت «صدای انقلاب شما را شنیدم» می توانستیم راهی غیر از انقلاب برویم. نرفتیم و انقلاب شد و همه کوششگران انقلاب از طبقات شهری و دانشگاه و روشنفکران قربانی شدند یا منزوی شدند یا راه تبعید خودخواسته پیش گرفتند. شاه در چنین روزی کشور را ترک کرد. اما وضع ما بهتر نشد. نه در اقتصاد و نه در سیاست و فرهنگ. شاید تنها حسن انقلاب این بود که گروههای عظیمی از مردم را وارد صحنه مدیریت جامعه کرد و آنها را خواه ناخواه با مدرنیزاسیون درگیر ساخت و تغییر داد.

امروز به نظرم همان مزیت عهد انقلاب هم دیگر نیست. جامعه ایران دیگر نیرویی که به صحنه نیامده باشد ندارد. شاید برای همین هم دیگر کسی خیال انقلاب ندارد. حالا نوبت تقسیم کار مجدد در جامعه و پیدا شدن دولت ملی فراگیر است تا هم انقلاب کرده ها را در بگیرد و هم انقلاب زده ها را. 

حالا که فکرش را می کنم می بینم شاه می توانست رهبر خوبی باشد. می توانست پل خوبی برای یک دوره گذار به جامعه ای آزادتر و انسانی تر باشد. می توانست راه به مذهبی ها بدهد و آنها را که ۲۵ سال رانده بود در ساختار سیاسی مشارکت دهد. شاه می توانست حتی از حسینیه ارشاد هم خوب استفاده کند. روایت نو و مدرن مذهب را حمایت کند و بگذارد روایت خشن و نواب صفوی وار مذهب در یک دو نسل آب شود. هم شاه و هم ما فرصتهای بسیاری را از دست دادیم. در عوض جنگ آمد و ادعاهای رفع فتنه در جهان و زندانی کردن روشنفکر و کتابخوان و ناشر و نویسنده و منتقد و معترض. زندانها آباد شد. نخبگان منزوی شدند و شد آنچه شد.

امروز باید محتاط باشیم و از آنچه نسل ما کرد و نکرد بیاموزیم. من وقتی خط آخر نامه مهدی خلجی به خامنه ای را می خواندم متوجه شدم که از نظر او خامنه ای هنوز می تواند بماند. مهدی نوشته بود: دین شما برای شما. اما اگر به دنیاتان می اندیشید آزادی زندانیان سیاسی و پایان دادن به نقض حقوق بشر در ایران تنها راه ممکن برای طولانی تر کردن عمر زمامداری شما و دوام جمهوری اسلامی است.

مهدی آدمی است که مخالفت اش با خامنه ای اظهر من الشمس است خودش هم در همین نامه می گوید. اما از سر شفقت بر کشورش به رهبر کشور انذار می دهد که دست بردارد از خاکمال کردن مخالفان. دست بردارد و بماند. یا حتی دست بردارد و بعد از مدتی کار را به خردمند معتدلی بسپارد و برود گوشه عزلتی بگیرد و این آخر عمری به استغفار از همه کارهای کرده و نکرده اش برسد. خامنه ای می تواند از راه شاه نرود. ما هم می توانیم از راه انقلاب نرویم.
امروز که حرفهای محمدی ری شهری را خواندم به این فکر افتادم که شاید خامنه ای واقعا قصد کرده از راه شاه نرود. اهمیت حرف ری شهری در این است که او آدم جبهه خامنه ای است. او از معتمدان خامنه ای است. مثل محسن رضایی نیست که رابطه اش در شش و بش باشد. یا مثل آن مردک بادامچیان نیست که در نقش عمله ظلمه در وسوسه تیغ و ترور بدمد و کینه و کهتری بازمانده از دوره موسوی اش را بر خامنه ای بار کند. ری شهری شریعتمداری هم نیست که شعبان بی مخ آقا ست. او یکی از معدود رجال جمهوری اسلامی است که در تمام این سه دهه با عزت و اعتبار زیسته و حرف اش همیشه خریدار داشته و کمتر سکه اش از رونق افتاده است. دعوت او به اینکه سایه آقا باید «بر سر همه سلایق سیاسی» باشد دعوتی کلیدی است. او می کوشد اوضاع را برگرداند به قبل از نمازجمعه ای که خامنه ای در ان اشتباه بزرگ اش را کرد و جانب یک جناح را گرفت و هفت ماه آشوب را دامن زد. آیا این صدای خرد خامنه ای است؟

عصر مطلب ابوالفضل فاتح را می خواندم در باب نخبه کشی سیاسی در ایران معاصر. دیدم خامنه ای اگر توانایی تاریخی اش را داشته باشد می تواند کاری کارستان کند. او درست است که درسهای انقلاب فرانسه را خوب خوانده است که هر جناحی که آمد جناح قبلی را تار و مار کرد*. اما در عمل کار را سخت تر از این یافته است. ایران امروز فرانسه قرن نوزدهم نیست. او درسهای سیاست اموی را هم خوب خوانده است. در این زمینه اصلا کتاب دارد. خیلی هم کوشید و دستگاه کیهانی اش هم کوشیدند تا بین امروز و عصر علی شبیه سازی کنند. این اواخر یک مردک دیگری از نمایندگان جنگ جنگ تا رفع فتنه اش گفته بود که می شود تا ۷۵ هزار نفر را هم برای ماندن حکومت و حاکم قربانی کرد. اما این تملق ها و صفین سازی ها و مدلهای عاشورایی جواب نمی دهد. ایران نه در عهد علی است و نه اینجا افغانستان است. و البته حضرت رهبر و یاران و حواریون او هم هیچ شباهتی به امامان ما و مالک اشترها ندارند که عدالت مساله اصلی شان بود و امانت.  

من از دایره مذهب بیرون حرف می زنم. به قول مهدی دین شما ارزانی خودتان. بیایید بر سر دنیا حرف بزنیم. دنیایی که دیگر پس از سی سال حکومت کردن باید زیر و بم سیاست اش را دانسته باشید. خامنه ای می تواند همان راه هفت ماهه را برود وخود را و فرقه احمدی نژادی را و جمهوری اسلامی را نابود کند با گذاشتن هزینه های گراف بر گرده مردمی که در این سی سال خون دل خورده اند و روی آرامش ندیده اند. راه خامنه ای در هفت ماه گذشته بی برو برگرد راه به ترکستان است و نابودی حتمی. اما این راه ایران را هم مخروبه می کند. ما نباید به عقب برگردیم. نباید آینده ما امروز و دیروز عراق و افغانستان شود.

ما نمی خواهیم انقلاب کنیم. نمی خواهیم دوباره تاریخ را تکرار کنیم. اما اگر خامنه ای بگذارد! او می تواند دست از خاکمال کردن کسانی که زمانی او را تحقیر کرده اند بردارد. جلد چهارم خاطرات رفسنجانی را همین دیشب تمام کردم و با همه دقت های او در باز نکردن این مسائل می توان دید چگونه خامنه ای در دوره نخست وزیری موسوی تحقیر شده است. باهنر و بادامچیان و جامعه مدرسین و همه اینها که امروز تیغ برکشیده اند هم. همین ها که امروز نمی خواهند کسی در مقابل رهبر جیک بزند خودشان با آقای خمینی مخالفت کردند در مجلس و مدتها تحت فشار قرار گرفتند. اینها را رفسنجانی بخوبی ثبت کرده است. حالا رفته اند پشت آقا تا حقد و حسادتها و کینه های عهد بوق شان را خالی کنند و هی در وسوسه های سرکوب می دمند و به خیالشان خدا و امام زمان هم راضی است!

خامنه ای در موقعیتی است که می تواند ما را از دور باطل تکرار تاریخ و بازگشت جاودانه الگوهای نخبه کشی و سپس خودکشی و خودکشونی نجات دهد. اگر خامنه ای به سر عقل بیاید و بگذارد مردم نفس بکشند ما پیش خواهیم رفت. همه آن خواسته های موسوی در بیانیه هفدهم طبیعی ترین و ساده ترین خواسته های مردمی است که صد سال است دارند برای آزادی می کوشند. خامنه ای می تواند ناصرالدینشاه دومی بشود یا رضاشاه دومی بشود. اما بهتر از همه این است که اولین رهبری بشود که ما را از هر سی سال یکبار شورش و انقلاب و فروپاشی و آدمکشی و مردمخواری نجات دهد. او نباید خطای هفت ماه پیش خود را ادامه دهد. یکجا باید بایستد. و گرنه هفت ماه بعد ممکن است ۲۶ دی برای او تکرار شده باشد. او بهتر است هیچکس دومی نشود. نشان دهد که سیاست ایرانی از کلنگی بودن و نیز از رفتار انتحاری و همه یا هیچ در آمده است و توان مدیریت و راه حل یابی پیدا کرده است. من مایل ام این فرصت را به او بدهم. و محتاطانه امیدوار بمانم. 

———————-
*این حرف خامنه ای است در باره فرانسه که آگاهی او را از توان تخریب انقلاب و بهانه هایش نشان می دهد:
در طول این بیست سال در فرانسه تا قبل از اینکه ناپلئون روی کار بیاید سه گروه هر سه با عنوان انقلاب روی کار آمدند. گروه اول انقلابیونی بودند که آن برخوردهای خشن و ترورهای کور و آن ویرانیها را کردند. بعد از حدود پنحسال گروه دوم سر کار امدند و گروه اول را قلع و قمع کردند. یک انقلاب کردند. تا حدودی قابل تحمل بود. شخصیت های برجسته انقلابی تقریبا بدون استثنا اعدام شدند! این گروه دوم افراطیون بودند که انقلابیون اولیه را متهم به سازشکاری متهم می کردند. بعد گروه سوم امد و گروه دوم را متهم به تندروی کرد و بعضی از انها را اعدام کرد و بسیاری را تبعید کرد (مشروح این حرفها را در سایت خامنه ای دات آی آر بخوانید).

این لینک را هم در چارچوب سیاست تازه مدیریت بازی در وقت اضافی باقی مانده ببینید:
ضرغامی مدیر دستگاه تبلیغات رهبری: نظام اندرونی و بیرونی ندارد و همه مسئولان باید نقد شوند و به مردم پاسخگو باشند (در واحد مرکزی خبر).

این لینک حاشیه ای هم مفید است از این بابت که بدنه هواداران نظام ولایی هم مثل این طلبه جوان متوجه شده اند که بهتر است احمدی نژاد را بی خیال شوند: معضلی به نام احمدی نژاد در منبر دات نت. البته نویسنده در مطلب تازه خود سعی کرده طرف مقابل را هم به محکمه بکشاند (در اینجا).

نظرات

نظر